موقعیت جغرافیایی:
اشترانکوه یا بهتر است بگوییم الپ ایران، بلند ترین ناحیه ی استان لرستان و رشته کوهی در شرق استان لرستان است. این کوه در جنوب شرقی درود تا شمال غربی الیگودرز واقع است و یکی از مرتفع ترین رشته کوه های زاگرس است.
یکی از بلند ترین قلل این رشته کوه، قله ای به نام سن بران است که ارتفاعی در حدود ۴۱۵۰ متر دارد و همچنین یکی از قله های مشهور جهان به شمار می رود.
از مهم ترین ویژگی های اشتران کوه می توانیم به دره های ژرف و طولانی، رودهای دائمی، پوشش گیاهی و جانوری متنوع، قله های بلند و پر از برف و نیز روستاهای سزسبز و کوهپایه ای اشاره کنیم.
فلسفه ی نام ان چنین است که می گویند اشترانکوه به علت داشتن ۸ قله که برخی از ان ها بلند تر از ۴۰۰۰ متر می باشند به این نام شهرت یافته، زیرا که این ۸ قله همانند کاروانی از شتر به ردیف قرار گرفته اند.
قلل اشترانکوه:
کوله جنو ، چال میشان ، گل گهر ، پیاره دره تخت ، ازنادر ، فیالسون ، گل گل ، سن بران ، لگه ، پیاره کمندان ، سوزنی مهرجمال ، سراب شاه تخت ، کوله لایو و میرزایی
دره های یخچالی اشترانکوه:
در ارتفاعات اشتران کوه دره های یخچالی قرار دارند که اصطلاحا محلیان ان ها را چال نامیده اند. از جمله ی ان ها می توان به چال کبود ، چال میشان ، چال فیالسون ، چال شاه تخت ، چال پیارو ، چال همایون و چال بران اشاره نمود.
دریاچه و رودهای اشترانکوه:
قله های اشتران کوه به گونه ای هستند که رودهای کوچک و بزرگ بسیاری از ان ها سرچشمه می گیرند که معروف ترین ان ها:
دره دایی ، دریاچه گهر ، دره دزدان و ماربره هستند.
همچنین دریاچه ی گهر یا نگین اشتران کوه یکی از مناطق گردشگری ایران به شمار می اید و در دامنه ی جنوبی این رشته کوه در دره گهر واقع است. همچنین به این دریاچه نگین زاگرس نیز می گویند.
مراتع و دشت های دامنه ی اشتران کوه از دیرباز مورد توجه عشایر و برخی طایفه های لر بوده است و این قسمت دارای جاذبه های گردشگری بسیاری است.
گونه های جانوری اشترانکوه:
رشته کوه اشتران کوه از سال ۱۳۴۰ جزء مناطق حفاظت شده قرار گرفت و در سال ۱۳۴۸ هم به لیست محیط زیست جهانی اضافه شد. از جانوران و گونه های جانوری اشتران کوه می توانیم به گربه جنگلی ، گربه وحشی ، بز کوهی ، کبک دری ، روباه ، کفتار ، گراز ، قوچ ، سنجاب درختی ، جغد ، کبک ، خرس قهوه ای ، عقاب ، اردک ، شاهین ، مار قیطانی و گرگ خاکستری اشاره کنیم. همه ی این حیوانات تحت نظارت و حمایت محیط زیست هستند.
نوعی پسته ی کوهی در اشتران کوه به فراوانی یافت می شود و پوشش گیاهی متنوع ان شامل گون ، ریواس ، استپ ها در شیب ملایم و گل های طبیعی و خودرو می شود که این گل های خودرو بسیار مناسب برای زاد و ولد و تغذیه ی جانوران ساکن اشتران کوه است.
یخچال های اشترانکوه:
در ارتفاعات اشتران کوه چاله های غمیقی وجود دارد که یخچال های کوچک و بزرگی را در دل خود جای داده اند.
یخچال چال بران:
این یخچال حد فاصل قله های سن بران و میرزایی بوده و ارتفاع ۳۵۰۰ متری دارد.
یخچال خرسه در:
این یخچال وسعت نسبتا کمی دارد و در شمال غربی اشترانکوه واقع است و درست زیر
قله ی گل گل و بالای روستای قلعه رستم قرار گرفته است.
یخچال چال کبود:
این یخچال در ارتفاع سه هزارو پانصدو پنجاه متری و در میان قل های سن بران و گل گل قرار گرفته است. همچنین این یخچال دارای یک برکه ی ابگیر زیبا به رنگ فیروزه ای است.
یخچال فیالسون:
این یخچال در بین قله های فیالستون و میرزایی واقع است و منبع اب تخت شاه که در زبان محلی به ماهور نیز شهرت دارد. در این ناحیه پنج با شش یخچال بسیار کوچک دیگر نیز در میان چال ها وجود دارد.
یخچال شاه البرز:
این قله ی شاه البرز با ارتفاع چهار هزارو دویست و پنجاه متری خود بلند ترین قله ی طالقان است که در میان دیواره های بلند شمالی این قله یخچال تشکیل می دهد. این یخچال بزرگ شکاف دار که در ارتفاع سه هزارو چهارصد تا سه هزارو ششصد متر قرار دارد و دارای سطح صاف است.
یخچال زندان خط الراس دنا:
خط الراس طویل شمال غربی و جنوب شرقی دنا در مرز استان های کهکیلویه و بویر احمد و اصفهان دارای قله های مرتفع و بالای چهار هزار متری است. بیشتر در جبهه ی شرقی این قله ها و در چاله های سایه دار ان برفچال ها و یخچال های کوچکی قرار دارد.
یکی از بزرگ ترین و دیدنی ترین این یخچال ها، یخچال زندان است که در قسمت غربی رشته کوه تل ماشکی در ارتفاع ۳۹۰۰ تا ۴۲۵۰ متری است.
بقیه ی برفچال های دنا در جناح های شمالی این ارتفاعات قرار دارند که مهم ترین ان ها برفچال های قاش مستان و مورگل هستند.
وضعیت اشترانکوه در زمستان:
صعود زمستانی به اشتران کوه و قله های ان بسیار دشوار و همراه با مشکلات فراوانی است. حجم سنگین برف در زیر یخچال چال کبود و مواجه شدن با مسیرهای یخی و
صخره های پر از برف از دیگر ویژگی های اشتران کوه در زمستان است.
و همچنین به علت شیب زیاد و داشتن دره های فراوان و برفگیر بودن دامنه های اشتران کوه، احتمال سقوط و ریزش بهمن بسیار زیاد است و این مسئله باید جدی گرفته شود.
بهترین زمان صعود:
بهترین فصل و زمان برای صعود به قله های اشتران کوه اواخر خرداد تا اواخر تیر ماه است. پس کوهنوردانی که قصد صعود به این قلل را دارند باید برنامه ی خود را در این بازه ی زمانی قرار دهند.
همچنین فراموش نکنید که برای صعود به خط الراس اشتران کوه لازم است به مهارت های کوهنوردی و فنون صخره نوردی کاملا تسلط داشته باشید.